In het prachtige Royal Tropical Institute in Amsterdam vond op dinsdag 1 november de vierde SDG-talk plaats. Deze week stond het thema ‘climate change’ centraal. Vragen kwamen aan bod als: hoe ziet klimaatactie er op verschillende niveaus uit? En bij wie ligt eigenlijk de verantwoordelijkheid? De avond werd geopend met een indrukwekkende documentaire van Nic Balthazar, een belgische filmregisseur, gevolgd door een lezing van Laurens Gomes.

De documentaire gaat over het pad die klimaat advocaat Roger Cox heeft bewandelt tijdens zijn strijd tegen de Nederlandse staat in de Urgenda zaak en tegen Oil Giant Shell. De documentaire benadrukt onder andere het belang van het recht om te werken naar gerechtigheid voor het klimaat. Het uitgangspunt van Cox is simpel maar sterk; wie een grote verantwoordelijkheid heeft, heeft ook een zorgplicht; de zorgplicht om alle andere aardbewoners en de toekomstige generaties een recht op leven te geven. Alhoewel zijn uitgangspunt vanzelfsprekend lijkt, hebben we de zorgplicht aan hem te danken. Deze zorgplicht negeren is volgens hem een onwettelijke daad. Met zijn eerste overwinning tegen de Nederlandse overheid heeft hij het klimaatactivisme een nieuw leven ingeblazen en heeft hij een reeks van klimaat rechtszaken over de hele wereld op gang gezet. Als er iets is wat Cox heeft bewezen, dan is het dat de gevolgen van nalatigheid van klimaat vervuilende bedrijven én staten mensenrechten schenden. Daarnaast focust Cox niet zozeer op schadevergoedingen, maar wil hij een beleidsverandering van zijn tegenstanders: een lange termijn oplossing in belang van het klimaat. Zo heeft de Verenigde Naties ook een speciale Sustainable Development Goal toegewijd aan de klimaatcrisis. Sustainable Development Goal 13 roept op tot dringende actie om klimaatverandering en de gevolgen ervan te bestrijden. Het is onlosmakelijk verbonden met alle 16 van de andere doelstellingen van de 2030-agenda voor duurzame ontwikkeling.

De documentaire en Cox bewijzen dat een ieder het verschil kan maken en dat inspanning van individuen niet tevergeefs hoeven te zijn.

Na de documentaire was Laurens Gomes te gast om te spreken over zijn werk bij Commonland, een organisatie die zich bezighoudt met het revitaliseren van gemeenschappen en het regenereren van landschappen. Laurens is een vrije spreker en weet alle luisteraars goed mee te nemen in zijn verhaal: een verhaal over zijn loopbaan en zijn passie voor biodiversiteit, ecologie en duurzame ontwikkeling. Hoe het moment van een eendagsvlieg die het leven liet op zijn duim zijn passie voor de biologie heeft aangewakkerd en hoe de jungles van Suriname het decor vormden voor zijn jarenlange inzet voor het Wereld Natuur Fonds. ‘Waaraan wil ik bijdragen?’, is de vraag die je bij jezelf moet nagaan stelt Laurens. Het draait altijd om morale ambitie en het is belangrijk om de sweet spot te vinden tussen die twee: pas dan kan je verschil maken in de wereld.

Een belangrijke takeaway uit deze SDG Talk is om na te denken over het thema leiderschap binnen deze context. De bewustwording en het leveren van een bijdrage rondom de grootschalige transformatie zal de komende jaren moeten plaatsvinden. Maar welke nieuwe rol vraagt dit van de overheid als leider en partner, van grote machthebbende bedrijven en van de ‘gewone’ burger?